De hersenen zorgen ervoor dat je kunt praten, denken, voelen en bewegen en ze besturen de processen in het lichaam. Net als alle delen van je lichaam hebben hersenen zuurstof nodig. Dit wordt via de bloedvaten naar de hersenen gebracht. Soms gaat er iets mis met de bloedtoevoer naar de hersenen. Een bloedvat raakt verstopt of scheurt waardoor een deel van de hersenen geen zuurstof krijgt. Dit noemen we een beroerte.
Iedereen, ook mensen die nooit kanker hebben gehad, kan een beroerte krijgen, maar sommige kankerbehandelingen kunnen de kans vergroten.
De volgende behandelingen kunnen de kans op een beroerte vergroten:
● Bestraling op het hoofd, de hersenen of de hals of op een gebied waarin het hoofd, de hersenen of de hals liggen
● Totale lichaamsbestraling
Je kunt in de samenvatting van je behandeling zien of je dit hebt gehad. Als je geen samenvatting hebt, kun je contact opnemen met de LATER-poli of het ziekenhuis waar je behandeld bent. Een beroerte hoeft niet altijd door de behandeling te komen. Er kunnen ook andere oorzaken zijn zoals hoge bloeddruk, overgewicht en obesitas, suikerziekte, een verhoogd cholesterol, roken en ouder worden. Je hebt ook meer kans als er vaak beroertes in je familie voorkomen.
Bepaalde klachten en signalen kunnen wijzen op een beroerte. Ook al heb je deze klachten en signalen op dit moment niet, toch is het is belangrijk dat je ze (her)kent voor het geval je ze ooit krijgt. De klachten en signalen variëren omdat ze samenhangen met het deel van de hersenen waar de beroerte is.
Deze klachten en signalen wijzen op een beroerte:
● Scheve mond: een mondhoek hangt plotseling naar beneden
● Verwarde spraak: ineens verward of onduidelijk praten
● Lamme arm: plotseling krachtsverlies of verlamming van een arm
● Niet goed kunnen zien of dubbelzien
● Plotselinge heftige hoofdpijn die ongebruikelijk is
Als je een verhoogde kans op een beroerte hebt zijn je normale LATER-poli bezoeken voldoende. Tijdens de uitgebreide anamnese en lichamelijk onderzoek wordt specifiek aandacht besteed aan neurologische uitvalsverschijnselen.
Klachten en signalen van een beroerte ontstaan meestal plotseling en het is belangrijk snel te handelen. Bel onmiddellijk 112 of laat een ander bellen. Bij een beroerte is er geen tijd te verliezen. Soms verdwijnen de klachten en signalen na een paar minuten of een paar uur. Je hebt dan waarschijnljk een TIA gehad, een tijdelijke afsluiting van een bloedvat. Bij milde of kortdurende klachten of signalen is er niet altijd sprake van een beroerte. Maar ook dan is het belangrijk snel een arts te raadplegen. Je huisarts verwijst je waarschijnlijk naar een:
● Neuroloog (arts gespecialieerd in hersenen en ruggenmerg)
● Neurochirurg (chirurg gespecialiseerd in hersenen en ruggenmerg)
● Vaatchirurg (chirurg gespecialiseerd in bloedvaten)
Het kan moeilijk zijn (een verhoogde kans op) een beroerte te hebben. Zorg vooral goed voor jezelf. Je kunt de kans op een beroerte verkleinen met een gezonde leefstijl, een hoge bloeddruk is bijvoorbeeld een risicofactor. Zorg voor voldoende beweging. Zorg ook voor je mentale gezondheid. Kleine veranderingen kunnen al een positieve invloed hebben op je lichamelijke en mentale welzijn. Lees meer over kiezen voor een gezonde leefstijl en aandacht voor je mentale gezondheid. Het is belangrijk dat je weet dat je een verhoogde kans hebt op een beroerte en dat je de klachten en signalen herkent.
Praten met vrienden en familie kan helpen. Ook contact met mensen in eenzelfde situatie kan fijn zijn, bijvoorbeeld via een patiëntenvereniging zoals VOX, een onderdeel van de Vereniging Kinderkanker Nederland. Als je vragen hebt of als je je na het lezen van deze informatie zorgen maakt, neem dan contact op met je huisarts of LATER-arts.
Op deze LATER-website staat ook informatie over:
● Gezonde leefstijl
● Dyslipidemie
● Hoge bloeddruk
● Mentale gezondheid
● Overgewicht en obesitas
● Verstoorde suikerstofwisseling en suikerziekte
In de PanCare Plain Language Summaries vind je links naar betrouwbare informatie in het Engels.
Je kunt online informatie over beroertes zoeken, maar bedenk dat deze soms niet up-to-date of juist is.
Deze informatie is gebaseerd op de PLAIN samenvatting van de PanCareFollowUp guideline about “Strokes (gemaakt door de PanCare PLAIN Information Group) en waar nodig aangepast aan de Nederlandse LATER-richtlijn. Vertrouw bij klachten en signalen niet alleen op deze informatie, maar ga naar je huisarts, LATER-arts of specialist.
